Critical Essay/ Sanaysay

Ayon kay Alejandro Abadilla ang sanaysay ay hango sa pariralang "sanay ng salaysay" dahil dito hinahayag ng sumulat ang sarili niyang karanasan.

Maituturing na sanaysay ang talambuhay dahil ito ay nagsasaad ng kasaysayan ng buhay ng isang tao. Ito ay hango sa mga tunay na tala, pangyayari at impormasyon.

Ang naging tunguhin ng sanaysay sa kasaysayan ng panitikang Pilipino ay pagbibigay ng kaalaman, opinyon , saloobin at ng mga aral. Dahil ito ay may kaisipan, paniniwala at pananaw naging daluyan ito ng ideolohiya.

Nilikha ang sanaysay dahil dito natututo ang mambabasa mula sa inilahad na kaalam at kaisipang taglay ng isang manunulat. At ito rin ay isang paraan upang maipahayag ng isang tao ang kanyang damdamin.

Bilang isang uri ng panitikan, naging ambag ng sanaysay ang mga aral at aliw sa mambabasa. Dito din nagpapahayag ng kuro-kuro o opinyon ang may akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari

Ang mga lumitaw na isyu ukol sa pagsasanay sa Pilipinas ay ang mga pananakop sa ating bansa. Katulad noong panahon ng panitikang rebolusyunaryo at sedisyon. Ginamit ito ng mga manunulat upanh makalaya sa mga mananakop.

Ang pormal na sanaysay ay tumatalakay sa mga seryosong paksa at nangangailangan ito ng masusing pag-aaral at malalim na pagkaunawa sa paksa. Dito inaakay ng manunulat ang mga mambabasa sa malalim na pag-iisip upang makabuo ng sariling pagpapasya habang ang di pormal o impormal na sanaysay ay tumatalakay sa paksang magaan, karaniwan, pang-araw-araw at personal. Dito naman binibigyan ng manunulat ang nga bagay-bagay, karanasan o isyung maaring magpakilala ng personalidad ng manunulat o pakikisangkot sa mga mambabasa.

Ang bawat tao ay may kanya kanyang karanasan sa araw-araw at mayroong iba't ibang pangyayari sa buhay.Dahil dito ang malikhaing sanaysay ang madalas sulatin dahil ito ay totoo at hindi kathang isip.Ito ay nagtatala ng patungkol sa tunay na tao at pangyayari.

Maituturing na malikhain sanaysay ang BLOG/BLOGGING dahil ito ay naglalahad ng sariling karanasan, opinyon, damdamin, kaisipan, saloobin, reaksiyon ng manunulat hinggil sa isang makabuluhan, mahalaga at napapanahong paksa o isyu.